چرایی کاهش واحدهای تخصصی شیمی در دانشگاه - مجله آراد

به گزارش خبرنگاران، دکتر نعمت الله ارشدی از طراحان برنامه درسی جدید رشته آموزش شیمی که در سال 94 تصویب شد در پانلی که در حاشیه دهمین کنفرانس آموزش شیمی برگزار گردید، ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: در برنامه جدید واحدهای برخی دروس تخصصی کاهش یافت تا واحدهایی اضافه شوند که در این دروس تجربیاتی به دانشجو منتقل نمایند که ممکن است دانشجو در دوران تحصیل خود به آن ها نرسد.

ارشدی با تاکید بر اینکه ما یک چارچوب معین و محدودیت هایی داریم که ما را در انتخاب دروس محدود می نمایند،اعلام نمود: آنچه که عمدتا باعث می گردد از واحدهای تخصصی کاسته گردد، افزایش واحدهای دروس موضوعی-تربیتی است؛ در واقع دروسی ارائه می شوند که مهارت های معلم را ارتقا دهند. ابتدا قصد حذف واحدهای برخی دروس تحصصی را نداشتیم اما با آنالیز هایی که اتفاق افتاد به سختی تصمیم گرفتیم که برخی واحدها حذف شوند و نهایتا به برنامه بهتری برسیم.

به گزارش خبرنگاران، در ادامه دکتر دوست محمد سمیعی از دیگر طراحان این برنامه آموزشی ضمن مقایسه ای ساختاری بین برنامه درسی رشته دبیری شیمی و برنامه آموزش شیمی گفت: مجموع واحدهای رشته دبیری شیمی از 132 به 150 واحد رشته آموزش شیمی افزایش یافته است . در دروس پایه 11 واحد کاهش ، دروس موضوعی-تخصصی 8 واحد کاهش و موضوعی-تربیتی 17 واحد افزایش داشته ایم.

سمیعی ادامه داد: در دروس ریاضیات عمومی 1 و 2، فیزیک پایه 1و 2،شیمی 1و 2 کاهش واحد داشته ایم زیرا در برنامه سه سال اخیر وزارت علوم برای شیمی کاربردی و محض واحدهای ریاضی و فیزیک کاهش داده گردیده به این دلیل که دانشجویان در سال های اول غافل از این که رشته تحصیلی شان شیمی است انقدر واحدهای ریاضی و فیزیک می خوانند که از این دو درس زده می شوند ضمن این که برخی از مباحث ریاضی برای دانشجویان شیمی در آینده قابل استفاده نیست.

وی کاهش واحد در دروس شیمی عمومی 1 و 2 را به این دلیل دانست که خیلی از مباحث مطرح گردیده در مباحث شیمی عمومی در شیمی معدنی گفته گردیده است.

این طراح دروس ْآموزشی تغییرات در خصوص دروس تخصصی شیمی فیزیک را فقط یک واحد کاهش درس مبانی شیمی کوانتومی مطرح کرد که در رشته دبیری شیمی اختیاری بوده است.

سمیعی درباره تغییرات دروس شیمی آلی گفت: واحدهای دروس شیمی آلی از 16 به 12 رسیده است و درس کاربرد طیف سنجی در شیمی آلی حذف گردیده و در عوض وارد دروس شیمی آلی 1،2،3 گردیده است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: درس شیمی معدنی 2، یک واحد کاهش داشته تا با برنامه درسی وزارت علوم برای شیمی کاربردی و محض مطابقت پیدا کند.در درس تجزیه دستگاهی یک واحد کاهش داشته ایم زیرا دانشگاه فرهنگیان به خاطر رسالتی که دارد نیازمند این است که دانشجویش ابزار بیشتری را مشاهده کند.در مجموع اگرچه به لحاظ نظری تقریبا بالانسی در حوزه شیمی تجزیه ایجاد گردیده اما به لحاظ عملی واحدهایش کاهش یافته است.

سمیعی اضافه کرد: درس معادلات دیفرانسیل در برنامه جدید تبدیل به درس ریاضی در شیمی گردیده است و درس روش استفاده از متون حذف و قرار گردیده که دروس مختلف متون انگلیسی مورد آنالیز قرار گیرد.درس مبانی کامپیوتر به کاربرد فناوری اطلاعات در شیمی تبدیل گردیده و به این دروس درس آموزش ایمنی در آزمایشگاه ها اضافه گردیده چون خیلی از عزیزان دانشجو هنگامی که دبیر می شوند به دلیل آشنا نبودن به مسائل ایمنی به ورود به آزمایشگاه علاقه ای ندارند.

سید محسن موسوی از دیگر طراحان این برنامه درسی در ادامه این جلسه با بیان اینکه یکی از محاسن این برنامه این است که برخلاف تغییراتی که در سایر رشته ها رخ داد تغییرات اعمال گردیده در رشته آموزش شیمی به گونه ای بود توانست محتوای دروس قبلی رشته دبیری شیمی را پوشش دهد گفت: مشکلی در این برنامه وجود دارد و آن این است که دروس انتخابی و اختیاری در این برنامه جایی ندارند که فکر می کنم باید بازنگری در این خصوص صورت بگیرد.

موسوی ادامه داد: از دیگر وجوه مثبت این برنامه این است که اگر دانشجویی بخواهد در گرایش شیمی معدنی ادامه تحصیل دهد در این برنامه واحدهای بیشتری نسبت به برنامه دبیری شیمی گنجانده گردیده و قراردادن عنوان شیمی بر دروس تربیتی باعث گردیده که همکاران ما در رشته آموزش شیمی علم خود در علوم تربیتی را افزایش دهند و دروس تربیتی که در اختیار آن ها گذاشته گردیده را بهتر از گذشته در اختیار دانشجویان بگذارند؛ اما مشکل دیگری که در این برنامه وجود دارد این است که اجرای برنامه کارورزی چندان مناسب نیست و همکاری خوبی بین دانشگاه فرهنگیان و آموزش و پرورش اتفاق نمی افتد و باید تمهیداتی در این خصوص اندیشیده گردد.

در ادامه این جلسه دکتر زهرا احمدآبادی در انتقاد به بخشی از برنامه درسی رشته آموزش شیمی گفت: در این برنامه عناوین درسی ای وجود دارد که قبلا توسط استادان رشته های علوم تربیتی تدریس می شد استادانی که برایشان فرقی نداشت که کلاس آموزش شیمی است یا زیست یا فیزیک.

وی با اشاره به مصاحبه خود با مجله رشد شیمی در سال 95 درباره طرح کارورزی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان گفت: این برنامه کاورزی سعی می نماید به کسی که راه رفتن بلد نیست پریدن، دویدن و چرخیدن بیاموزد اما چون نمی تواند یاد بگیرد به خزیدن روی می آورد.من برنامه کاورزی را چندان مفید نمی بینم و اکثریت دانشجویانی هم که این برنامه را گذرانده بودند می گفتند شما ما را برای مدرسه و کلاس درس آماده نکردید.

در ادامه این پانل دکتر مهشید گلستانه ضمن تایید سخنان دکتر احمدآبادی گفت: در خصوص واحدهای کارورزی 1 و2 خوب است بخشنامه ای صادر گردد که معین کند کاروزی علوم پایه مخصوص علوم پایه است و استادان علوم تربیتی نباید آن ها را تدریس نمایند، زیرا استادان علوم تربیتی آنچه در کلاس شیمی یا زیست یا آموزش ابتدایی یا استثنایی می گویند یکی است که تفاوتی ندارد.

گلستانه، استاد دانشگاه فرهنگیان اصفهان، ادامه داد: در دانشگاه ما باید برای واحدهای تربیت-موضوعی بجنگیم؛ در خیلی از پردیس ها کارورزی 1 و 2 را به استادان تخصصی نمی دهند و استادان علوم تربیتی کارورزی 1 و 2 رشته های آموزش فیزیک، شیمی و ... را تدریس می نمایند البته ما در اصفهان چنین مشکلی نداریم اما این چیزی است که در بسیاری از پردیس ها وجود دارد.

وی یکی از مشکلات این برنامه درسی را کاهش نیافتن سرفصل ها علیرغم کاهش واحدها دانست و حجم بالای سرفصل های دروس شیمی 2 را متذکر شد.

این استاد دانشگاه ضمن گلایه از ساعات زیاد واحدهای عملی توضیح داد: من به عنوان استاد دانشگاه برای 10 واحد باید 5 روز در هفته از 8 صبح تا 4 بعد از ظهر سرکار باشم و استادان موظف در این مورد دچار مشکلات متعدد می شوند.

گلستانه ادامه داد: نکته دیگری که باید به آن توجه گردد این است که درس تخصصی آنالیز متون شیمی را نمی توان در میان دروس دیگر پوشش داد باید به ترتیبی این درس در برنامه گنجانده گردد، شیمی تجزیه هم در این برنامه خیلی مهجور مانده است.

به گزارش خبرنگاران، در خاتمه این جلسه تعدادی از دانشجویان رشته آموزش شیمی دانشگاه های فرهنگیان و دبیران شیمی مسائل و مشکلات خود را با استادان و طراحان برنامه درسی رشته آموزش شیمی درمیان گذاشتند.