مدیری که صنعت سینمای آلمان را تحت تأثیر قرار داد - مجله آراد

با تور آلمان از دیدنی ترین کشور اروپایی بازدید کنید و از شهرهای برلین، هانوفرو، فرانکفورت و مونیخ دیدن کنید.

وی هر چند درباره برنامه های آینده اش کم صحبت نموده اما پیشنهادهای مختلف داشته است و سال جاری قرار است زندگینامه خود را با عنوان پابرجا روی زمین ماندن به زودی راهی بازار کتاب کند.

وی می گوید: هنوز اینجا هستم، تا ژوئن خواهم بود. بعد یک استراحت تابستانی می کنم تا ببینم برای آینده چه برنامه هایی دارم. مطمئنم به چیزهایی فکر می کنم. باید دید. نمی خواهم چیزی را حالا اعلام کنم اما فکر می کنم به طور کامل از صحنه محو نشوم.

آقای مدیر فعلا به فردا فکر نمی نماید

کاسلیک از سال 2001 به عنوان کارگردان هنری و مدیرعامل برلیناله فعالیت نموده است. در حالی که او دوست داشته است که مسئولیت هایش را کمتر کند و با فستیوال باقی بماند، اکنون درگیر تصمیم گیری درباره رهبری یک برنامه دیگر است.

وی می گوید: الزاما به این معنی نیست که بخواهم همه چیز را کنار بگذارم اما قطعا نمی خواستم همان برنامه را ادامه بدهم. این را 2 سال پیش به وزیر فرهنگ کمیسیون فدرال یعنی مونیکا گوترس هم گفتم. احتمالا به کارهایی ادامه می دهم اما نه با یک مسئولیت دوگانه. هیچ جشنواره درجه یک این طوری مدیریت نمی شود. فشار این کار خیلی زیاد بود. باید یک کمی درستش کرد. رسیدن به این تصمیم سخت بود اما حالا احساس آرامش می کنم.

کارلو چاتریان کارگردان هنری پیشین جشنواره فیلم لوکارنو و ماریته ریسن بِک مدیر جرمن فیلمز سال آینده به عنوان کارگردان هنری و مدیر اجرایی برلیناله فعالیت می نمایند.

کاسلیک می گوید: امیدوارم آنها با شادمانی و گرد آوردن فیلم های خوب به خدمت دادن به طرفداران برلیناله ادامه بدهند. وی در ادامه می گوید هیچ توصیه خاصی برای ادامه دهندگان راهش ندارد.

جهت 18 ساله چگونه طی شد

پس از پیروزیت موریتس دی هالدن، کاسیلک 18 سال پیش جایگزین او شد و کوشش کرد تا برلیناله را تا آنجا که می تواند مردمی تر کند. او با طنز مردم پسندانه و رفتار گشاده رویانه اش در طی این رویداد پیروز شد تا هم علاقه مندان فستیوال ها و هم مهمانان مشهور را جذب این رویداد کند. وی همچنین تغییراتی در جشنواره ایجاد کرد و بخش هایی را گسترس داد و یا بخش های جدید را به جشنواره اضافه کرد که بسیاری از آنها در دیگر جشنواره های درجه یک دنیا نیز به عنوان الگو پذیرفته شدند.

کاسلیک به ویژه به برنامه استعدادهای برلیناله افتخار می نماید که به زبان اصلی به عنوان تلنت کمپوس شناخته می شود؛ بخشی که در طی این سال ها رشد نموده و در خدمت طیف وسیعی از فیلمسازان بوده است.

خودش اشاره می نماید که: این قطعا یک مدل پیروزیت آمیز بود که اکنون در هفت نقطه دنیا و برلیناله اجرا می شود.

به گفته وی برنامه های استعدادها اکنون در بیروت، بوینوس آیرس، دوربان، گوآدالاخارا، ریودوژانیرو، سارایوو و توکیو دنبال و اکنون حدود 10 درصد از برنامه سالانه برلیناله از استعدادهای درخشان تشکیل می شود.

یکی دیگر از دستاوردهای عظیم کاسلیک گسترش برنامه کیندر فیلم فِست یا جشن فیلم بچه ها در بخش نسل و اضافه کردن بخش جانبی نسل 14+ با هدف نوجوانان بوده است.

می گوید: با این کار مخاطبانی به دست آوردیم که در غیر این صورت هرگز آنها را نمی داشتیم. به عنوان پدر یک پسر 14 ساله، می دانم چقدر مهم است که او به جای این که جلوی کامپیوترش بنشیند، به صورت فیزیکی به سینما برود. از 2006 وقتی ما بخش نسل را ایجاد کردیم، مخاطبانمان از 15 هزار بچه به 70 هزار نفر در هر سال رسید.

لحظه های فراموش نشدنی

کاسلیک همچنین نمایش نسخه بازسازی شده متروپولیس فریتس لانگ در سال 2010 را به خاطر می آورد که در دروازه براندنبورگ به نمایش درآمد و لئوناردو دی کاپریو از جمله تماشاگران آن بود. می گوید: واقعا خوب بود. برلیناله در فضای باز در هوای 2 درجه زیر صفر و در حالی که برف می آمد. واقعا جادویی بود - والبته سرد.

وی از لحظه های خیلی خاص خود هم می گوید از جمله این که حضور کنار مریل استریپ به عنوان رییس هیات داوران خیلی هیجان انگیز بود.

در ادامه می افزاید: من همواره عاشق فیلم های عظیم موزیکال بودم. ملاقات هری بلافونته واقعا چشمگیر بود. حضور رولینگ استونز و افتتاح جشنواره با درخشش یک نور مارتین اسکورسیزی درباره پیروز ترین گروه راک در تاریخ موسیقی اعجاب آور بود . ملاقات پتی اسمیت ... اما در عین حال همه اش هم لذت بخش نبود. طبیعتا گرفتاری هایی هم وجود داشت. کوهستان سرد را به یاد بیاورید که با حضور سه ستاره عظیم نیکول کیدمن، رنه زلوگر و جود لاو نمایش داده نشد. این واقعا ناخوشایند بود- این که فیلم افتتاحیه جشنواره در برلیناله با سه ستاره بین المللی نمایش داده نشود واقعا بد بود.

به رقابت ها هم اشاره می نماید و می گوید: رقابت با کن و ونیز پر از استرس بود. نمی خواستم فستیوال سوم باشم. این واقعا پر استرس بود.

در طول دوران ریاستش، کاسلیک همچنین با کوهی از انتقادها از کیفیت بخش رقابتی تا ابعاد برنامه ها روبه رو بوده است.

جشنواره ای که مردمی شد

برای بسیاری از فیلمسازان، اما در هر حال، کاسلیک برای همواره با پیشرفت های شروعین کار آنها گره خورده است.

فاتح آکین کارگردان ترک تبار آلمانی که جدیدترین فیلمش با عنوان دستکش طلایی در این دوره رقابتی حضور دارد می گوید: همه چیز به سال 2004 برمی شود و تجربه نمایش در برابر دیوار که در واقع باران بنفش من بود. فیلم جایزه فستیوال را برد و کار من به عنوان یک حرفه بین المللی از آنجا شروع شد. اگر کاسلیک فیلم را برای بخش رقابتی انتخاب ننموده بود، اصلا نمی دانیم همه چیز چطور تغییر می کرد؟ به این ترتیب من واقعا از این مرد و کار حرفه ایش ممنونم.

آکین در ادامه می گوید: وقتی دیتر فستیوال را به دست گرفت، آن را به یک جشنواره مردمی بدل کرد که قابل مقایسه با جشنواره تورنتو است. ناگهان دیگر فقط افراد خاص نبودند که در یک چرخه بسته بخواهند سینما بروند؛ بلکه این مردم بودند که می آمدند. او شهر را از نظر سینمایی آموزش داد و تب برلیناله را در شهر و خیابان ها پراکند.

فاتح اضافه کرد: کاسلیک و تیمش همچنین کوشش کردند تا استعدادهای جدید را کشف نمایند و بیان های آوانگارد و موضوع های سیاسی را نیزکه دیگران خیلی با آنها راحت نبودند، مورد توجه قرار دادند.

توجه به سینمای غیرهالیوودی

در حالی که برلین به طور منظم تولیدات اصلی هالیوود را مورد نظر دارد، در پلتفرم سینمای دنیا، به ویژه به سینمای آسیا، آمریکای لاتین و اروپای شرقی خدمت نموده است. در دهه گذشته، برندگان خرس طلای برلین شامل ایران، پرو، بوسنی هرزگوین، آفریقای جنوبی، چین، برزیل، رومانی و مجارستان بوده اند.

کاسلیک یادآوری می نماید: اصلا مهم نبود که فیلم های عظیم آمریکایی جایزه ای نبرند، مهم این بود که دیگر کشورها تحت سلطه این فیلم ها نمانند. من همواره توانستم به توازن خوبی در این میان برسم. ما فیلم های عالی با ستاره های عظیم از آمریکا داشتیم. من رابطه خیلی خوبی با استودیوهای آمریکا داشته ام، با کمپانی های فروش بین المللی و جوامع فیلم های مستقل.

از سوی دیگر، برای ما خیلی مهم بود که به سنت ها وفادار بمانیم. آسیا در برلیناله بیمه شد. سینمای آمریکای لاتین به یک عامل همیشگی بدل شد که بخشی از آن برای بنیاد سینمای دنیای بود که در نتیجه آن بسیاری از فیلم های خیلی پیروز - نه تنها در برلیناله- اکران شدند.

در واقع فیلم پرویی و برنده خرس طلای 2009 یعنی شیر اندوه توسط همین بنیاد اکران شد و فیلم تایلندی عمو بونمی که می تواند زندگی های گذشته اش را صدا کند سال 2010 برنده نخل طلای کن شد.

او می گوید: ما روابطمان را با اروپای شرقی نیز دوباره از نو ساختیم و این دربرگیرنده همه فیلم های اروپای شرقی می شد که ما از کشورهایی مانند رومانی، بغارستان، جمهوری چک، روسیه و دیگر کشورها به جشنواره آوردیم.

کاسلیک ریسک هایی را پذیرفت که نشان دادن فیلم هشت ساعته لالایی راز و رمز غمگین ساخته لاو دیاز کارگردان فیلیپینی از جمله آنها بود. او گفت: ما این انتخاب را با مریل استریپ به عنوان رییس هیات داوران انجام دادیم که درنهایت جایزه ای هم به فیلم تعلق گرفت. این انتخاب می توانست با استقبال روبه رو نشود و در جهت بدی پیش برود.

در عین حال، برلیناله به تحسین از فیلم های به یادماندنی آمریکایی از جمله دار و دسته نیویورکی و شاتر آیلند مارتین اسکورسیزی، خون به پا خواهد شد پل توماس اندرسون، تنبام های سلطنتی، هتل عظیم بوداپست و جزیره سگ ها وس اندرسون پرداخته است.

خط نمایش اصلی سال جاری شامل آثاری توسط فیلمسازان جدید و بازگشته می شود که از جمله آن ها می توان به فیلم افتتاحیه ساخته لون شرفیگ یعنی مهربانی غریبه ها، آقای جونز اثر آگنیژکا هولاند، الیسا و مارسلا ساخته ایزابل کوشت، اوندوگ ساخته وانگ کوانان و نخستین تجربه کارگردانی ستاره سریال نارکز یعنی واگنر مورا با عنوان ماریگلا اشاره نمود.

از تعدادی از چهره های محبوب برلیناله پرسیده شد که دیتر کاسلیک برای آن ها چه معنی ای دارد و آن ها پاسخ های خود را درباره رییس فستیوال برلیناله چنین به زبان آوردند:

سلبریتی ها چه می گویند

جورج کلونی؛ بازیگر، نویسنده، کارگردان

فستیوال فیلم برلین این شانس خوب را داشته که دیتر 17 سال مسئولیت راهنمایی آن را بر عهده داشته است. اشتیاق و هوش و ذوق او بخشی عظیم از خاص بودن این فستیوال هستند. او عاشق فیلم است و آن را در تمام انتخاب هایش از فیلم ها تا هیات داوران نشان می دهد. او دوست داستان سرایان است. خیلی از دیدن اینکه می رود ناراحت هستیم. به شدت دلمان برای او تنگ خواهد شد.

کلونی بارها به برلین سر زده است. از جمله حضورهای او در فستیوال می توان از نمایش سه شاه در سال 2000 و مردان یادواره ها در سال 2014 به عنوان کارگردان و ستاره اشاره نمود.

شارلوت رمپلینگ؛ بازیگر

دیتر مردی حیرت انگیز است. او ترکیبی جذب نماینده از اشتیاق است که سورآل و نرمال را در یک برلیناله زیبا با هم مخلوط می نماید.

رمپلینگ سال جاری در دوره 2019 جایزه خرس طلای برلیناله را دریافت خواهد نمود. او در سال های 2000، 2006، 2012 و 2015 هم در فستیوال حضور داشت.

جیمز شیموس؛ نویسنده، تهیه نماینده، کارگردان

هنوز نمی توانم کاملا این حقیقت را باور کنم که همان دیتر کاسلیکی که با این وقار، اشتیاق و استعداد دیپلماتیک فستیوال برلیناله را راهنمایی نموده همان دیتر کاسلیکی است که کتابی را درباره نان شیرینی بیگل نوشته است. جدی می گویم، یک کتاب کامل درباره بیگل. فقط به همین خاطر هم که شده او را دوست داریم.

شیموس سال 2014 رییس هیات داوران بخش بین المللی بود و سال 2016 به عنوان کارگردان فیلم خشم و سال 2017 فیلم انتخاب جان بنت را به عنوان تهیه نماینده همراهی کرد.

ایزابل کوشت؛ نویسنده، کارگردان

چه چیزی می توانم بگویم؟ دیتر همواره به من باور داشت. همواره. از همان شروع جهت حرفه ای کاری ام و حتی در لحظه هایی که به خودم باور نداشتم. او بامزه ترین، وفادارترین، باهوش ترین و جذاب ترین فردی است که تا به حال دیده ام. عمیقا عاشق فیلم است، نه این که تنها دستگاه زرق و برق مصنوعی ای که دور صنعت فیلم شکل گرفته است را دوست داشته باشد. او و سخنرانی هایش همواره نقطه عطف برلیناله هستند.

کوشت با فیلم چیزهایی که هرگز به تو نگفتم سال 1996 برای نخستین بار در برلیناله شرکت کرد و بعد از آن بارها در این فستیوال حضور داشت که آخرین بار آن مربوط به سال 2018 با فیلم کتاب فروشی می شد.

ویلم دفو؛ بازیگر

دیتر با سلیقه، جرات، حس شوخ طبعی و رابطه قدرتمندش با فیلمسازان توانسته برلیناله را قدرتمند کند. و چه کس دیگری می تواند سخنرانی هایی به این بامزگی و در عین حال جدیت داشته باشد؟ او را خیلی دوست دارم.

سال 2007، دفو عضوی از هیات داوران بین المللی برلیناله بود و فیلم واکر را ارایه کرد. او در سال های بعد هم به فستیوال بازگشت و سال 2018 جایزه افتخاری خرس طلایی را دریافت کرد.

نینا هاس؛ بازیگر

دیتر یکی از عظیم ترین قلب ها را در صنعت فیلم دارد. او عمیقا به بشر اهمیت می دهد و هر کاری که بتواند انجام می دهد تا به هنرمندان و فیلمسازانی که در کشورهای شان تحت فشار هستند یاری کند. او به تمام کسانی که در فستیوال شرکت می نمایند این حس را می دهد که کسی آن ها را می خواهد و به آن ها در فستیوال خوش آمد گفته می شود و این هم شامل فیلمسازان و هم شامل مخاطبان می شود. همه می توانند همان خوش آمدگویی گرم و پر از ذوق و لذت و اشتیاق را دریافت نمایند. وقتی دیتر را روی فرش قرمز با کلاه و شال گردن و لبخند عظیمش می بینم، می دانم که برلیناله شروع شده است. دلم برایش تنگ خواهد شد.

هاس هم بارها به برلیناله سر زده که از جمله حضورهایش می توان به سال 2006 با فیلم عناصر ابتدایی و به سال 2007 با یلا اشاره نمود که برای آن جایزه خرس نقره ای بهترین بازیگر زن را دریافت کرد. او سال 2011 هم در هیات داوران بین المللی حضور داشت.

اریک اشلوسر؛ نویسنده ملت فست فودی

دیتر عاشق فیلم است. اما او در عین حال اشتیاقی عمیق برای هنر، ادبیات، سیاست و غذا دارد. شجاعت و نیروی زندگی او باعث شد برلیناله هر سال به یادماندنی باشد.

اشلوسر فیلمساز سال 2009 با فیلم شرکت غذا در برلیناله حضور داشت و سال 2014 هم در بحثی در خصوص سینمای غذامحور شرکت کرد. او سال 2018 عضوی از هیات داوران بخش مستند بود.

آلبا رُرواچر؛ بازیگر

لحظه ای که بیشتر از همه در ذهنم حک شده که در واقع خیلی چیزها درباره قابلیت او درباره دادن حسی از راحتی به مهمانان را بیان می نماید، لحظه ای است که پشت صحنه اصلی مراسم و پس از اتمام نمایش رسمی در قسمت راهروی آبی ایستاده بودم. وقتی فیلمم داشت نمایش داده می شد خیلی نگران بودم. دیتر شروع به صحبت کردن با لحنی بسیار نرم با من کرد. درباره غذا و عسل صحبت کردیم و وقتی صحبت مان تمام شد، من را تا روی صحنه همراهی کرد و بعد ترس من کاملا از بین رفته بود.

وی بارها راهی برلیناله شده که چه کاری باید بیشتر بکنم در سال 2010 از جمله آنهاست. سوگند ویرجین در سال 2015 و دختر من در سال 2018 اشاره نمود. او سال جاری با جدیدترین فیلمی که بازی نموده در جشنواره حضور دارد و سال 2016 از اعضای گروه داوری بود.