ترمیم زخم های دیابتی با بابونه شیرازی - مجله آراد

همه ساله، گروه زیادی از بیماران مبتلابه دیابت، به دلیل ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی، تحت عمل جراحی قلب باز برای عروق کرونر قرار می گیرند. اما یکی از مهم ترین مسائل این بیماران، بهبودی زخم ها پس از عمل است. محققان ایرانی، برای برطرف این مشکل، از گیاه دارویی بابونه شیرازی استفاده کرده و نتایجی عالی کسب کرده اند.

بیماری دیابت شایع ترین اختلال متابولیک مزمن همراه با افزایش قند خون در انسان است که می تواند ناشی از فقدان انسولین (دیابت نوع یک) یا مقاومت بافت های محیطی به انسولین همراه با کاهش ترشح انسولین از سلول های بتای لوزالمعده (دیابت نوع دو) باشد که شیوع جهانی آن بسیار زیاد بوده و همچنان در حال افزایش است.

تقریباً 150 میلیون نفر در سراسر جهان به این بیماری مزمن مبتلا هستند و انتظار می رود این رقم در 20 سال آینده دو برابر شود. در ایران نیز طبق آمار، هم اکنون بیش از سه میلیون نفر مبتلابه دیابت هستند که بر اساس برآورد سازمان بهداشت جهانی، چنانچه اقدام مؤثری صورت نگیرد، این تعداد تا سال 2030 به حدود هفت میلیون نفر خواهد رسید.

دیابت به گفته متخصصان دارای عوارض جانبی بسیاری مانند تأخیر در التیام زخم ها، بیماری های قلبی عروقی، عوارض چشمی و کلیوی، آترواسکلروزیس، نوروپاتی و رتینوپاتی است. علائم این بیماری به طور خلاصه شامل پرنوشی، پرخوری، پر ادراری، تاری دید، سردرد، خواب آلودگی و احساس خستگی هستند که بایستی به این موارد، طولانی شدن مدت زمان ترمیم زخم را نیز به طور ویژه افزود.

این مشکل به ویژه با توجه به آن که حدود 15 درصد از افراد مبتلابه دیابت، دچار زخم در اندام های تحتانی خود نظیر پا ها می شوند، دردسر های زیادی را ایجاد می نماید. مشکل فوق هنگامی حادتر می شود که این بیماران به دلیل شانس بالای ابتلا به بیماری قلبی عروقی، تحت جراحی بای پس عروق کرونر قلب قرار بگیرند.

برای برطرف این عارضه، تا به امروز دارو های شیمیایی و گیاهی متنوعی ارائه شده اند. ولی هر یک از آن ها دارای محدودیت هایی هستند. ازاین رو، دانشمندان کشورمان سعی کرده اند در یک مطالعه پژوهشی، راهی نوین را برای غلبه بر این مشکل بیایند.

بدین منظور، محققانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی و دانشگاه تربیت مدرس، تأثیر پماد بابونه شیرازی را در این خصوص مورد آزمایش قرار داده اند.

در این پژوهش که با مشارکت 60 بیمار دیابتی که جهت جراحی عروق کرونر به بیمارستان امام علی کرمانشاه مراجعه کرده بودند، صورت گرفته است، محققان از روز دوم پس از عمل، ناحیه زخم گروهی از این بیماران را پس از شستشو با بتادین، به پماد بابونه شیرازی آغشته و پانسمان کردند.

سپس میزان التیام زخم ها را در روز های 4، 7 و 14 بعد از جراحی با مقیاس های علمی مربوطه سنجیده و آن را با افرادی که برای آن ها از این پماد استفاده نشده بود، مقایسه نمودند.

نتایج جالب این آنالیز ها نشان داد که پماد بابونه شیرازی پس از حداقل یک هفته استفاده می تواند التیام زخم جراحی بای پس عروق کرونر را در بیماران دیابتی سرعت ببخشد.

ثریا نجاتی، پژوهشگر گروه پرستاری داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی تهران و همکارانش در این تحقیق، دراین باره می گویند: پس از استفاده پماد بابونه شیرازی روی زخم های بیماران مربوطه، درواقع 7 و 14 روز بعد از چنین کاربردی، شرایط مناسبی در نمره التیام زخم بیماران مشاهده شد که نشان از تأثیرگذاری این درمان داشت؛ لذا بر اساس این یافته ها، پماد تهیه شده از گیاه دارویی بابونه شیرازی پس از حداقل یک هفته استفاده، می تواند التیام زخم جراحی بای پس عروق کرونر و سایر زخم ها را در بیماران دیابتی تسریع کرده و در بهبود سریع تر این بیماران، یاری قابل توجهی نماید.

لازم به ذکر است این یافته های جالب توجه، در فصل نامه گیاهان دارویی که متعلق به پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی است، منتشر شده اند.