خبرنگاران سینمای بعد از انقلاب به هنرمندان پشت دوربین بها داد - مجله آراد

فریدون جیرانی به مناسبت روز ملی سینما با علیرضا زرین دست فیلمبردار پیشکسوت و مطرح سینمای ایران به گفت و گو نشست.

زرین دست در ابتدا با تبریک روز صد و بیست ساله شدن سینمای ایران و با اشاره به اینکه بیشترین همکاری اش با فیلمسازانی بوده که آثارشان به عنوان سینمای روشنفکری شناخته می گردد، گفت: در دوره ای تعدادی از فیلم هایی که می توانست در ماهر شدن به من یاری کند، سینمای کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان بود. مثل فیلم های سازدهی، تجربه و زنگ تفریح و یکی از بهترین فیلمبرداری های سیاه و سفید من مربوط به فیلم تجربه است.

وی با بیان اینکه در تیتراژ فیلم رشید با عباس کیارستمی آشنا شده است، اظهار داشت: آشنایی ما در دفتر فیلمسازی علی عباسی بود و بعد از آن یادم می آید کیارستمی افسر وظیفه در پلیس راه جاجرود بود که من در آنجا با او ملاقاتی داشتم و در خصوص تیتراژ فیلم باهم صحبت کردیم.

زرین دست در پاسخ به سوال جیرانی مبنی بر اینکه وی با بیشتر نسل دومی ها نظیر داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، علی حاتمی، امیر نادری، ناصرتقوایی، بهمن فرمان آرا کار کردی، از آنها چه چیزی آموختید و سینمای آن موقع را چطور ارزیابی می کنید، پاسخ داد: خیلی چیزها آموختم، از کیمیایی و فیلمسازان دیگر بسیار یاد گرفتم حتی از فیلمسازانی که مطرح نبودند نیز آموختم. در سینمای آن موقع آثاری وجود داشت که شاید جرقه های خوبی داشتند اما اگر بخوایم با سینمای امروز مقایسه کنیم هویتی که امروز برای آدم های پشت دوربین وجود دارد در آن موقع وجود نداشت.

وی ادامه داد: فیلمبردارها، فیلمنامه نویس ها، کارگردان ها در سینمای بعد از انقلاب ارزش های ویژه ای پیدا کردند، مردم و ساختار مدیریت به آنها بیشتر توجه کردند و کسانی که در دهه شصت مسئولیتی داشتند برای آدم های پشت دوربین ارزش زیادی قائل بودند. در سینمای قبل از انقلاب رقابت با سینمای غرب کار بسیار سخت و نفس گیری بود. اگر فیلم باارزشی هم وجود داشت با هزینه های دولتی ساخته شده بود و بخش خصوصی قادر به فراوری چنین فیلم هایی نبود.

زرین دست با بیان اینکه اولین فیلمی که برای آن پشت دوربین رفت شکوه قهرمان بوده است، گفت: یادم می آید در زمان فیلمبرداری این فیلم اعتماد به نفس بالایی داشتم و وقتی به برادرم گفتم بگذار من انجام بدهم، تعحب کرد و زمانی که اولین سکانس ها را گرفتیم و در استودیو بدیع دیدیم برادرم بسیار خوشش آمد.

وی درباره نسل اول فیلمبرداران سینما گفت: نسل اول نسلی بوده که از عکاس خانه ها برای فیلمبرداری آمدند درنتیجه آنها یک نوع فیلمبرداری را بلد بودند و همان نوع را در اغلب فیلمبرداری ها به کار می گرفتند.

این فیلمبردار سینما درباره آشنایی خود با ناصر تقوایی شرح داد: در آبان ماه 1352 من مزه پیروزیت را با نمایش فیلم سازدهنی چشیدم. یادم می آید بعد از نمایش فیلم عده ای دور من جمع شده بودند و یک جوان لاغر اندام از میان جمعیت به سمتم آمد و من را در آغوش گرفت و تبریک گفت و من فهمیدم ناصر تقوایی است. همین آشنایی باعث شد تا من فیلمبردار مستندی بنام باغ بهشت که درباره فرش در ایران ساخته تقوایی بود حضور داشته باشم و با این فیلم سفرهای زیادی در نقاط مختلف کشور داشتیم.

وی در پاسخ به سوال جیرانی مبنی بر اینکه نسل سوم فیلمسازان مانند اعلامی، سجادی، صباغ زاده، بنی اعتماد، عیاری، داوودنژاد، جوزانی مدیون وی هستند، سینمای این نسل را چگونه آنالیز می نماید؟ پاسخ داد: نسل سوم فوق العاده بودند و تاثیر بسیار زیادی بر سینمای ایران گذاشته است. مخصوصا در دهه شصت و حتی در دهه هفتاد فیلم های درخشانی ساخته شده که نمی توان آنها را نادیده گرفت اما اتفاقی که بعد از نسل سوم بوجود آمده، تغییر و تحولی است که دیجیتال و تصویر در جهان بوجود آورده که چندین وجه مختلف دارد.

زرین دست ادامه داد: تعداد زیادی از آدم ها آغاز به تصویرسازی، فیلمسازی و عکاسی کردند. انبوه فیلمسازی و عکاسی خیلی خوب است زیرا از بین آنها استعدادها و خلاقیت های مختلف بیرون می آید اما از جهاتی هم بد است زیرا انبوه فیلمسازی و تصویر یک جور اشباح شدن بوجود می آوردکه منتهی می گردد به مقاومت و مقاومت آن تبدیل به سینمای آنلاین می گردد که بزرگترین ضربه را به سینما می زد زیرا وقتی فیلمی را آنلاین نمایش می دهیم به یکباره 10 میلیون نفر قضاوت می نمایند و شاید بگویند فیلم بدی است درصورتیکه اگر در سینما نمایش دهیم بدی آن به تدریج نشان داده می گردد.

وی ادامه داد: گاهی هم یک فیلم بد را در سالن سینما می بینیم اما وقتی دو، سه روز می گذرد نظرمان عوض می گردد زیرا این کاربرد سینما است. سینما با پرده وسیع، رسوب کردنش زمان می برد.

زرین دست درباره جوانان علاقمند به سینما نیز گفت: هیچ فردی بدون مدیریت خود نمی تواند دستش را به سمت ستاره ها دراز کند و بدون مدیریت نمی توانیم استعدادمان را به دیگران نشان دهیم. مدیریت برای نشان دادن استعداد و خلاقیت مهمترین منطق است. مدیریت یعنی چگونه راه پیروزیت را طی کنید و در مرحله بعدی باید حتما خرد داشته باشند. آرزو می کنم جوانان درکنار مدیریت و خرد، شانس هم همواره همراشان باشد زیرا شانس در پیروز شدن تاثیر دارد.

این مصاحبه همزمان با روز ملی سینما به صورت زنده از اینستاگرام رسمی موزه سینما پخش شد.